Rosnące koszty usług budowlanych i nieustanne wahania cen materiałów zachęcają coraz więcej osób do samodzielnego zaangażowania się w realizację swoich marzeń o własnych czterech kątach. Wybór systemu gospodarczego przy budowie domu może więc okazać się atrakcyjną alternatywą dla tradycyjnej współpracy z generalnym wykonawcą. Co jednak warto wiedzieć przed skorzystaniem z takiej opcji?

Spis treści

• Co oznacza budowa domu systemem gospodarczym?
• Jakie korzyści płyną z samodzielnego zarządzania budową?
• Jakie wyzwania czekają inwestora w systemie gospodarczym?
• Koszt budowy domu systemem gospodarczym
• Budowa domu systemem gospodarczym — podsumowanie

Co oznacza budowa domu systemem gospodarczym?

System gospodarczy polega na tym, że inwestor samodzielnie organizuje i nadzoruje większość lub wszystkie prace budowlane. Nie zatrudnia jednego generalnego wykonawcy, który kompleksowo zarządza inwestycją, lecz podpisuje oddzielne umowy z poszczególnymi ekipami bądź część zadań wykonuje własnymi siłami (zarówno podczas budowy w tradycyjnej technologii, jak i przy budowie domów prefabrykowanych).

Ten sposób prowadzenia prac wymaga dobrej znajomości kolejności robót, odpowiedniej koordynacji fachowców oraz znajomości przepisów budowlanych. Najczęściej inwestorzy przejmują więc na siebie obowiązki takie jak:

• zakupy materiałów,
• kontakt z firmami specjalistycznymi (m.in. dekarze, elektrycy, hydraulicy),
• pilnowanie postępu prac,
• sprawdzanie jakości wykonania kolejnych etapów,
• dokumentacja i formalności (zwłaszcza te związane z odbiorami i pozwoleniami).

Główna idea budowy domu systemem gospodarczym polega na maksymalnym zaangażowaniu w cały proces tak, by mieć wpływ na decyzje techniczne, wybór materiałów oraz harmonogram realizacji.

Jakie korzyści płyną z samodzielnego zarządzania budową?

Dlaczego coraz więcej osób decyduje się na budowę domu w systemie gospodarczym? Najważniejszym powodem jest oszczędność. Istnieje przekonanie, że w systemie gospodarczym można zaoszczędzić od kilku do nawet kilkudziesięciu procent w porównaniu z budową realizowaną przez generalnego wykonawcę. Główną przyczyną są niższe koszty robocizny oraz brak dodatkowych narzutów, które każda firma budowlana musi uwzględnić w swojej wycenie, aby pokryć własne koszty stałe i marżę.

Dla wielu osób przekonująca jest również kontrola. Inwestor wybiera ekipy budowlane, elektryków czy hydraulików w oparciu o ich doświadczenie i referencje. Nie jest skazany na podwykonawców wyznaczonych przez generalnego wykonawcę. Dzięki temu można dopasować fachowców do konkretnych wymagań.

A jeśli w trakcie realizacji okaże się, że warto zmienić rodzaj ocieplenia, dodać dodatkowe elementy izolacji akustycznej czy zainwestować w nowoczesne systemy wentylacji, decyzja należy do inwestora. Nie trzeba z góry narzucać wszystkich rozwiązań i czekać na akceptację wykonawcy – można płynnie wprowadzać modyfikacje, o ile są zgodne z przepisami budowlanymi i pozwoleniem.

Jakie wyzwania czekają inwestora w systemie gospodarczym?

Przed podjęciem decyzji o budowie domu w systemie gospodarczym, trzeba też zdawać sobie sprawę z wyzwań. Samodzielne zarządzanie budową oznacza, że to inwestor musi dbać o każdy szczegół. Dopilnowanie zamówień, terminów dostaw, negocjacje z ekipami, odbiory techniczne – wszystko wymaga zaangażowania. W przypadku ewentualnych błędów trudno przerzucić odpowiedzialność na głównego wykonawcę, bo to właśnie inwestor decyduje, kto i kiedy wykona daną pracę.

Warto dodać, że system gospodarczy jest szczególnie trudny dla osób, które nie mają solidnych podstaw w zakresie technologii budowy, norm czy prawa budowlanego. Konieczne jest przynajmniej podstawowe rozeznanie w takich kwestiach jak rodzaje fundamentów (ławy, płyta fundamentowa), metody murowania ścian, sposoby izolacji przeciwwilgociowej czy przewidywalne konsekwencje stosowania określonych materiałów.

Ponadto, znalezienie dobrych specjalistów, którzy rzeczywiście znają się na swoim fachu, w ostatnich latach stało się sporym wyzwaniem. Sytuację komplikuje również sezonowość branży – wiosna i lato to okres największego zapotrzebowania na usługi budowlane, co wpływa na dostępność ekip i wysokość stawek.

Koszt budowy domu systemem gospodarczym

Próba dokładnego oszacowania kosztów budowy domu w systemie gospodarczym wymaga wzięcia pod uwagę wielu czynników. Przybliżenie przeciętnego kosztu budowy domu nie jest łatwe, gdyż ostateczna cena zależy od projektu architektonicznego, regionu, wybranych materiałów, cen robocizny oraz indywidualnych ustaleń z brygadami. Niemniej jednak szacuje się, że budowa w tym systemie przynosi około 10-20% oszczędności.

W kwestii kosztów należy jednak zdawać sobie sprawę z zależności pomiędzy budową domu systemem gospodarczym a urzędem skarbowym. Choć prywatna inwestycja domowa nie jest działalnością gospodarczą w sensie stricte, organy podatkowe mogą monitorować ruchy finansowe związane z zakupem materiałów, usług budowlanych czy wynajmem sprzętu. Prowadząc budowę w systemie gospodarczym, warto więc pamiętać o gromadzeniu wszystkich dokumentów zakupu:

• faktur VAT (dla osób prywatnych najczęściej wystawianych na dane osobowe),
• rachunków,
• umów o dzieło lub umów zlecenia zawartych z poszczególnymi fachowcami.

Budowa domu systemem gospodarczym — podsumowanie

Budowa domu systemem gospodarczym to rozwiązanie przeznaczone dla osób, które chcą przejąć pełną kontrolę nad procesem inwestycyjnym i w efekcie zaoszczędzić na kosztach. Wymaga przy tym solidnej wiedzy technicznej, dobrej organizacji i umiejętności zarządzania kilkoma ekipami jednocześnie. Dla wielu osób jest to jednak idealna droga do własnych czterech kątów – daje poczucie satysfakcji, kontrolę nad wydatkami i możliwość głębszego zrozumienia, jak powstaje dom.

Zobacz również: jak pozyskać finansowanie na budowę domu?